Việc phát triển ồ ạt các thủy điện nhỏ trong nhiều năm qua đã gây ra những tác động tiêu cực cho đời sống kinh tế – xã hội, môi trường ở nhiều địa phương. Tuy nhiên vẫn có những thủy điện nhỏ phát huy đúng vai trò, hoạt động hiệu quả, góp phần thay đổi kinh tế -xã hội địa phương, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Dự án Thủy điện Tà Cọ (Sơn La) là một điểm sáng của mô hình thủy điện nhỏ.
Công Thương – Đổi thay từ vùng dự án
Đến thăm bản tái định cư Tà Cọ thuộc xã Sốp Cộp, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La lần này, chúng tôi thực sự ngạc nhiên về những đổi thay ở nơi này. Đường giao thông trải nhựa vào tận bản, khu hành chính của bản khá khang trang với sân bê tông rộng, có nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng, nhà trẻ được xây dựng kiên cố với trang thiết bị hiện đại. Nhiều người dân chia sẻ, kể từ khi có thủy điện, cuộc sống của bà con đã thay đổi nhiều so với trước, nhất là từ khi được chuyển về khu tái định cư. Bà con có điện thắp sắng, có nước sạch để ăn, được xem ti vi biết nhiều tin tức, con em học ở trường mới thích lắm.
Ông Lê Đình Lượng – Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Bắc Minh (đơn vị cổ phần của Tổng công ty Điện lực Miền Bắc – EVN NPC) – cho biết: Dự án Thủy điện Tà Cọ có 22 hộ dân bị ảnh hưởng do nằm trong lòng hồ dự án. Tuy nhiên, với tinh thần trách nhiệm cao, công ty đã chủ động đề xuất với UBND huyện Sốp Cộp đầu tư xây dựng khu tái định cư mới cho toàn bộ bản Tà Cọ gồm 33 hộ dân. Sau 2 năm chuyển đến nơi ở mới, toàn bộ các hộ dân tái định của bản Tà Cọ đã ổn định đời sống, sản xuất.
Điểm sáng Tà Cọ:
Cũng theo báo cáo của EVN NPC, Dự án Thủy điện Tà Cọ và các dự án thành phần đã góp phần thực hiện mục tiêu đảm bảo đáp ứng nhu cầu điện năng, nâng cao chất lượng điện cho Trung tâm hành chính điều hành 2 huyện biên giới với hàng chục nghìn hộ dân, góp phần nâng cao đời sống kinh tế, văn hóa – xã hội cho người dân.
Theo báo cáo của chủ đầu tư, Dự án Thủy điện Tà Cọ có công suất 30 MW, sản lượng điện bình quân 125 triệu kWh/năm. Bắt đầu khởi công từ tháng 3/2009, nhưng chỉ sau gần 3 năm triển khai xây dựng với tinh thần quyết liệt, đồng bộ đến tháng 9/2012 đã hoàn thành phát điện. Dự án đã hoàn thành vượt tiến độ 6 tháng so với kế hoạch, đã tiết kiệm được 60 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt.
Trong công tác quản lý vận hành, công ty đã thực hiện các quy trình quản lý kỹ thuật, thực hiện đầy đủ các quy định của nhà nước về quản lý thủy điện, phòng cháy chữa cháy, phòng chống bão lũ… Nhờ vậy, các nhà máy thủy điện đều vận hành ổn định và an toàn.
Cùng với thủy điện Tà Cọ, đường dây 110 KV và dự án trạm biến áp 110kV Sông Mã vừa mới khánh thành đã cấp điện cho 7.020 hộ ở Sốp Cộp, tương lai là 8.930 hộ; ở Sông Mã là 18.920 hộ, tương lai là 29.150 hộ, san tải cho huyện Mai Sơn và Thuận Châu 3.760 hộ. Đồng thời san tải và giảm bán kính cấp điện cho các trạm 110kV Sơn La và trạm 110kV Thuận Châu, cũng như thực hiện giải pháp vừa giảm tổn thất điện năng lưới điện trung áp kéo dài.
